Osoby w podeszłym wieku częściej niż ludzie młodsi cierpią na bóle stawów. Przyczyną jest nie tylko wyeksploatowanie organizmu, ale także pogorszone zdolności regeneracyjne oraz stany zapalne.
Wiele osób uważa, że ból stawów w pewnym wieku to ?norma?? Jednak moment pojawienia się dolegliwości związanych ze stawami zależy od wielu czynników ? nie tylko od wieku. Przez całe życie ?pracujemy? na stan naszego układu kostno-stawowego w jesieni życia. Co jest najczęstszą przyczyną bólu stawów u osób starszych i czy możemy zmniejszać choć w pewnym stopniu ryzyko ich wystąpienia?
Co powoduje bóle stawów u seniorów?
Najczęściej problemem są zwyrodnienia stawów. Chrząstka powlekająca powierzchnię kości ulega zniszczeniu. Pogarsza się ruchliwość stawów, płynność ich działania oraz amortyzacja i stabilność. To wszystko prowadzi do stanów zapalnych, które skutkują obrzękami i bólem. Co boli? Nie tylko same stawy, ale często także ścięgna, mięśnie, więzadła. Gdy jeden element skomplikowanego mechanizmu zaczyna funkcjonować gorzej, inne są obciążone.
Co wpływa na gorszą kondycję stawów w starszym wieku?
Z wiekem pogarsza się nie tylko stan stawów, ale spada ogólna masa mięśni, które wspomagają układ kostny i stawy w podtrzymywaniu ciała. To dlatego osobom, które mają np. kłopoty z kręgosłupem w odcinku lędźwiowym zaleca się ćwiczenia wzmacniające mięśnie pleców i brzucha. Celem w takim przypadku jest zwiększenie siły mięśni odciążających kręgosłup w jego codziennej pracy.
Dużym problemem może okazać się słabsza koordynacja ruchowa w podeszłym wieku, co bywa powodem częstszych upadków i kontuzji ? w tym także uszkodzeń stawów. To m.in. z tego powodu tak bardzo istotna jest aktywność fizyczna w każdym wieku. Odpowiednia, dostosowana do wieku ilość ćwiczeń, sprzyja zachowaniu koordynacji ruchowej, równowagi i stabilizacji stawów, dzięki wzmacnianiu mięśni i kości. Osoby, które nie są aktywne fizycznie, mają słabsze mięśnie, częściej pojawiają się u nich też problemy z nadwagą. To z kolei sprzyja szybszemu zużyciu obciążonych stawów.
Jak hormony wpływają na stan stawów?
Kobiety w podeszłym wieku są niestety szczególnie obciążone ryzykiem problemów ze stawami. Wiąże się to z niekorzystnymi zmianami hormonalnymi po menopauzie, które sprzyjają zwyrodnieniom stawów. Zmniejszony poziom estrogenów wpływa na gorsze funkcjonowanie kości. Badanie wskazują, że menopauza zwiększa znacznie ryzyko problemów ze stawami kolanowymi i biodrowymi. Menopauza ma też o tyle niekorzystne dla naszych stawów działanie, że utrudnia także utrzymanie prawidłowej masy ciała, a przez to rośnie też ryzyko szybszego zużycia chrząstki stawowej na skutek jej nadmiernego obciążenia.
Geny a bóle stawów
Niestety do problemów ze stawami można mieć też skłonności genetyczne. Dotyczy to zarówno zwyrodnieniowej choroby stawów jak i reumatoidalnego zapalenia stawów. Skłonność genetyczna nie oznacza jednak, że choroba musi pojawić się na pewno lub szybko. Na opóźnienie jej pojawienia się oraz na jej przebieg w dużym stopniu wpływają nasze życiowe decyzje. Np. to, czy odpowiednio szybko zgłosimy się do specjalisty, czy będziemy aktywni fizycznie lub zadbamy o dobrą dietę. Niektóre problemy ze stawami mogą wiązać się z chorobami, których wcale nie kojarzymy z układem kostnym i stawowym. Do takich schorzeń, zwiększających ryzyko pogorszenia kondycji stawów zaliczamy m.in. nadczynność tarczycy i cukrzycę. Stawy ucierpią także, jeśli zaniedbamy wady postawy i kontuzje. Wyczynowe uprawianie niektórych sportów może niestety skutkować w starszym wieku skutkować bólami stawów. Zwłaszcza jeśli zawodnik nie ma odpowiedniej opieki trenerskiej i medycznej, eksploatuje nadmiernie swój organizm i nie pozwala mu na regenerację. Dlatego sport należy uprawiać rozsądnie ? także ten w amatorskim wydaniu. Zaszkodzić może nam choćby codzienne bieganie bo twardym podłożu bez odpowiedniego obuwia, brak rozgrzewki przed treningiem czy niedostosowanie intensywności i rodzaju ćwiczeń do własnych możliwości.
Problemy ze stawami często pojawiają się u ludzi w podeszłym wieku. Mamy jednak prawie zawsze pewien wpływ na moment ich wystąpienia. Utrzymanie odpowiedniej masy ciała, aktywność fizyczna, zdrowa dieta oraz wizyty u lekarzy specjalistów natychmiast po wystąpieniu pierwszych objawów, mogą znacznie przesunąć w czasie pogorszenie funkcjonowania naszych stawów. Seniorów, którzy chcą zadbać o stan swoich stawów, zapraszamy do konsultacji z lekarzem medycyny rodzinnej i reumatologiem w przychodni Medicers.
Foto tytułowe: Freepik.com