Gastrolog a gastroenterolog – czy są jakieś różnice między tymi specjalizacjami? Z jakimi chorobami można zgłosić się do gastroenterologa? Schorzeniami jakich organów się zajmuje?
Gastrolog a gastroenterolog — czy są różnice?
W Polsce terminy „gastrolog” i „gastroenterolog” są często używane zamiennie. W rzeczywistości lekarz zwany potocznie gastrologiem to gastroenterolog. A zatem Możemy podsumować to tak:
- Gastrolog to potoczne określenie lekarza, który zajmuje się chorobami układu pokarmowego. Obecnie ten termin jest rzadziej używany w literaturze medycznej i praktyce, a jego znaczenie jest tożsame z gastroenterologiem. Częściej z tą nazwą spotkamy się w słownictwie używanym przez pacjentów niż przez lekarzy.
- Gastroenterolog to bardziej precyzyjne określenie specjalisty, który leczy schorzenia układu pokarmowego, w tym przełyku, żołądka, jelit, wątroby, trzustki i pęcherzyka żółciowego. Gastroenterologia to oficjalna nazwa specjalizacji medycznej funkcjonująca w naszym systemie kształcenia lekarzy.
Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) we wszelkiej dokumentacji używa zwykle określenia gastroenterolog. Nic natomiast nie stoi na przeszkodzie, aby pacjenci na co dzień używali zamiennie określeń „gastrolog” i gastroenterolog”. Obie nazwy są zrozumiałe. Pacjenci często używają wobec gastroenterologa potocznych określeń takich jak lekarz od jelit albo lekarz od żołądka. W dalszej części będziemy używać zamiennie określeń gastrolog i gastroenterolog.
Jakie choroby leczy gastrolog?
Gastroenterolog zajmuje się szeroką gamą chorób przewodu pokarmowego. Są to zatem problemy związane ze wszystkimi odcinkami układu pokarmowego (przełyk, żołądek, jelito cienkie, jelito grube) oraz organami uczestniczącymi w trawieniu (wątroba, trzustka, woreczek żółciowy i drogi żółciowe). Jakie choroby leczy gastrolog? Poniżej kilka schorzeń najczęściej diagnozowanych i leczonych w Polsce przez gastroenterologów.
-
Zespół jelita drażliwego (IBS)
To schorzenie objawia się bólami brzucha, wzdęciami, biegunkami lub zaparciami.
-
Choroba refluksowa przełyku (GERD)
Objawia się zgagą, bólem w klatce piersiowej oraz uczuciem cofania się treści pokarmowej do przełyku. Może pojawić się też nieprzyjemny zapach z ust.
-
Wrzody żołądka i dwunastnicy
Powstają głównie na skutek zakażenia bakterią Helicobacter pylori lub stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Objawy obejmują bóle brzucha, nudności oraz niestrawność.
-
Choroby wątroby, takie jak np. niealkoholowe stłuszczenie wątroby (NAFLD)
Stłuszczenie wątroby związane z otyłością i nieprawidłową dietą staje się coraz powszechniejsze. Może prowadzić do marskości wątroby i innych powikłań.
-
Choroby zapalne jelit (IBD)
Do najczęstszych chorób zapalnych jelit należą choroba Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Są to przewlekłe, autoimmunologiczne schorzenia jelit prowadzące do zapaleń i owrzodzeń.
-
Choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych
Do tego typu chorób zalicza się m.in. kamica żółciowa i zapalenie pęcherzyka żółciowego. Schorzenie może powodować silne bóle brzucha, zwłaszcza po spożyciu tłustych posiłków. Pacjentów dotykają też problemy z trawieniem.
-
Zapalenie trzustki
Może występować w formie ostrej lub przewlekłej, często związane z nadużywaniem alkoholu, kamicą żółciową lub infekcjami.
-
Nowotwory przewodu pokarmowego
Gastroenterolodzy diagnozują i prowadzą leczenie raka jelita grubego, raka żołądka, raka trzustki oraz innych nowotworów układu pokarmowego.
Na jakie badania może kierować gastrolog w przypadku podejrzeń schorzeń?
Gastroenterolog ma dostęp do szerokiej gamy badań diagnostycznych, które pozwalają na ocenę stanu przewodu pokarmowego i wykrycie ewentualnych chorób. W Polsce najczęściej stosowane badania diagnostyczne to:
- Gastroskopia
Badanie endoskopowe górnego odcinka przewodu pokarmowego, pozwalające na ocenę przełyku, żołądka i dwunastnicy. Umożliwia diagnozowanie takich schorzeń jak wrzody, refluks czy nowotwory. - Kolonoskopia
Badanie endoskopowe dolnego odcinka przewodu pokarmowego (jelita grubego), stosowane do diagnozy chorób takich jak nowotwory, polipy jelita grubego, choroba Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego. - USG jamy brzusznej
Bezinwazyjne badanie obrazowe, pozwalające na ocenę narządów wewnętrznych: wątroby, trzustki, pęcherzyka żółciowego i nerek. Pozwala też na wykrycie kamieni żółciowych lub torbieli. - Tomografia komputerowa (TK) i rezonans magnetyczny (MRI)
Zaawansowane technicznie badania obrazowe, które umożliwiają dokładną ocenę struktury narządów, wykrycie nowotworów, torbieli, a także diagnozowanie schorzeń takich jak zapalenie trzustki czy stłuszczenie wątroby. - Testy na Helicobacter pylori
Testy oddechowe, badania krwi lub testy z biopsji żołądka w celu wykrycia bakterii Helicobacter pylori, która jest główną przyczyną wrzodów żołądka i dwunastnicy. - Badania czynnościowe przewodu pokarmowego
Manometria przełyku i pH-metria to badania, które mierzą ciśnienie w przełyku i poziom kwasowości, co pomaga w diagnozie choroby refluksowej przełyku (GERD) i innych zaburzeń motorycznych. - Badania laboratoryjne
- Badania krwi, takie jak morfologia, próby wątrobowe (ALT, AST, ALP), amylaza, lipaza oraz markery zapalne, które pomagają w diagnozowaniu chorób wątroby, trzustki oraz przewodu pokarmowego.
- Badanie kału, w tym testy na obecność krwi utajonej, pasożytów lub markerów zapalnych.
W Polsce terminy „gastrolog” i „gastroenterolog” są często używane zamiennie. Gastroenterolog leczy szeroką gamę schorzeń układu pokarmowego, od choroby refluksowej przełyku i zespołu jelita drażliwego, po nowotwory przewodu pokarmowego. Lekarz ten może zlecać szereg badań, od gastroskopii i kolonoskopii, po zaawansowane badania obrazowe i laboratoryjne, aby postawić trafną diagnozę i zaplanować skuteczne leczenie. Zapraszamy do wizyt u gastroenterologa na NFZ w Medicers Targówek.